Stressmanagement: Hoe reageer ik op stress?
Door Iris Meuffels
In onze vorige blog hebben we het gehad over het vinden van een juiste balans in de drukke samenleving waarin we leven. We hebben te maken met een steeds een veranderende werkcultuur, toenemende werkdruk en technologische ontwikkelingen die ervoor zorgen dat we altijd ‘aan’ staan. Voor veel mensen kan dit resulteren in stress en een scheve werk-privé balans.
Iedereen gaat natuurlijk anders om met stress. Enerzijds in wanneer en hoe ze stress ervaren en anderzijds in het gedrag dat ze vertonen wanneer ze gestrest zijn. Dit is voor een groot deel afhankelijk van iemands persoonlijkheidsstijl. Bij Your Professionals maken wij gebruik van DISC om deze voorkeursstijlen in gedrag en communicatie te duiden. Bij DISC worden vier stijlen geïdentificeerd die iemands voorkeursgedrag laten zien. Het gedrag onder stress valt hier ook goed door te verklaren.
Om effectieve tips te geven voor de omgang met stress is het belangrijk om aandacht te besteden aan deze verschillende voorkeursstijlen. Hieronder leggen we per voorkeursstijl uit wanneer iemand met deze stijl stress kan ervaren, hoe dit zich uit en wat effectieve manieren kunnen zijn om de stress te verminderen.
Daadkrachtig (de rode kleur)
Mensen met een daadkrachtige persoonlijkheidsstijl zijn doelgericht, assertief, besluitvaardig en resultaatgericht. Ze gedijen op uitdagingen en hebben de neiging om snel beslissingen te nemen. Voor hen kan stress ontstaan wanneer ze het gevoel hebben de controle te verliezen of wanneer ze worden tegengehouden in het behalen van hun doelen. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer ze vinden dat anderen hen belemmeren bij het nemen van snelle en efficiënte beslissingen of wanneer anderen niet zo (snel) reageren als zij willen. Vaak leidt dit bij hen tot het gevoel van onmacht of gebrek aan controle, wat voor deze groep de voornaamste reden is om gestrest te raken.
Daadkrachtige personen vertonen in zulke situaties vaak meer dominant, direct en soms zelfs autoritair gedrag. Ze kunnen ongeduldig worden en anderen overrulen om de situatie onder controle te houden. In plaats van de samenwerking te zoeken, nemen ze vaak de leiding en geven soms zelfs bevelen om hun doelen te bereiken.
Wanneer deze groep stress ervaart helpt het om fysiek actief te worden. Ga sporten of doe aan lichaamsbeweging om spanning en stress te verminderen. Maak ook gebruik van je doelgerichtheid: richt je energie op het identificeren van de oorzaak van stress en neem directe stappen om het probleem aan te pakken, waarbij je je bewust moet blijven van je valkuilen zoals hierboven beschreven. Ook kan het helpen om prioriteiten te stellen en de taken die je nog uit moeten voeren te organiseren en structureren. Op deze manier kun je controle behouden over je agenda en stressvolle situaties vermijden.
Inspirerend (de gele kleur)
Mensen met een inspirerende voorkeursstijl zijn extravert, enthousiast, sociaal vaardig en echte ‘gevoelsmensen’. Ze hebben behoefte aan interactie met anderen en streven naar erkenning en goedkeuring. Stress kan bij hen ontstaan wanneer ze het gevoel hebben dat ze niet gehoord of gewaardeerd worden, of wanneer ze te maken krijgen met conflicten. Conflicten of negatieve interacties kunnen hun humeur en zelfvertrouwen aantasten en uit angst om minder gewaardeerd te worden kunnen ze in de stress schieten. Ook ervaren ze snel stress wanneer ze het gevoel hebben dat hun sociale status in gevaar is. Feedback die betrekking heeft op hun persoonlijkheid kan voor hen een echte trigger zijn.
Deze groep kan in zulke situaties overdreven optimistisch of dramatisch worden om hun stemming (en die van anderen) op te krikken en de aandacht op zichzelf te vestigen. Ook zullen ze conflicten vermijden of negeren om de harmonie te bewaren. Hun neiging om anderen te pleasen kan dan toenemen, waarbij ze proberen anderen tevreden te stellen om hun eigen stress te verminderen.
Wat voor hen kan helpen is het vinden van sociale steun: zoek steun bij familie, vrienden of collega’s om je gevoelens te delen of om even te sparren. Vaak helpt het voor deze groep om hun stress of twijfels te delen en bevestiging of een duwtje in de goede richting te krijgen. Ook kan het helpen om een creatieve uitlaatklep te zoeken. Mensen met een gele voorkeursstijl zijn vaak creatief en in gestreste situaties kan het helpen om expressieve activiteiten zoals kunst, muziek of schrijven te gebruiken om emoties en stress te verwerken. Daarnaast helpt het motto ‘een dag niet gelachen, is een dag niet geleefd’ bij deze groep extra goed. Bij het ervaren van stress of in lastige situaties kan het opzoeken van humor en regelmatig lachen helpen om de stress te verminderen en hun humeur te verbeteren.
Stabiel (de groene kleur)
Mensen met een stabiele persoonlijkheidsstijl zijn geduldig, vriendelijk en betrouwbaar. Ze streven naar harmonie en stabiliteit in hun relaties en omgeving. Voor hen is veiligheid ontzettend belangrijk en wanneer ze het gevoel hebben dat dit in het geding komt, zullen ze sneller stress ervaren. Dit kan wanneer ze zich overweldigd voelen door (plotselinge) veranderingen of onverwachte gebeurtenissen die hun gevoel van stabiliteit verstoren. Op deze manier hebben ze het gevoel dat ze geen controle hebben over hun omgeving. Dit gevoel kunnen ze ook krijgen wanneer er conflicten en spanningen ontstaan of wanneer ze het gevoel hebben ze dat niet kunnen voldoen aan de verwachtingen van anderen.
Stabiele personen zijn in een veilige omgeving vaak erg geduldig, maar kunnen passief-agressief worden als ze hun emoties niet rechtstreeks uiten. Je ziet dan duidelijk aan ze dat er iets is, maar als reactie zul je krijgen ‘Nee hoor, het gaat prima.’. Ze vermijden confrontaties en proberen de harmonie te bewaren, zelfs als dit ten koste gaat van hun eigen behoefte. Als ze erg gestrest zijn kunnen ze zich ook terugtrekken en situaties die de stress kunnen vergroten ontlopen of ontvluchten. ‘Struisvogelgedrag’ kan voor hen de veiligheid weer terugbrengen, waardoor afwachtend en ontkennend gedrag (vooral in veranderingen) hun voorkeur kan hebben.
Selfcare is key voor deze groep. Ontspannings-, ademhalings- en meditatieoefeningen helpen bij hen vaak om de innerlijke rust weer te vinden en stress te verminderen. Vaak helpt het ook extra goed om rust en ontspanning te zoeken door lekker naar buiten te gaan en te wandelen, of gewoon lekker buiten te zijn. Of ga eens lekker in een warm bad, lees een mooi boek of luister naar rustgevende muziek om te ontspannen na een stressvolle dag.
Correct (de blauwe voorkeur)
Mensen met een correcte persoonlijkheidsstijl zijn nauwkeurig, analytisch, georganiseerd en streven naar perfectie. Ze hechten veel waarde aan precisie, details en structuur. Stress kan bij hen ontstaan wanneer ze de controle kwijtraken of wanneer de kwaliteit van hun werk onder druk staat. Wanneer ze vinden dat ze niet voldoen aan hun eigen normen of wanneer ze te maken krijgen met onverwachte problemen kan dit als erg stressvol ervaren worden. Dit geldt ook wanneer er onzekerheid of onduidelijkheid bestaat over hun taken of verantwoordelijkheden. Onverwachte problemen of fouten in hun werk kunnen hun gevoel van controle en competentie namelijk aantasten.
Correcte personen willen goed werk opleveren, en gaan soms richting perfectionisme. Als zij stress ervaren kan dit perfectionistische gedrag versterkt worden en streven ze naar een nog hoger niveau van detail en precisie, ook al betekent dit dat ze onnodig lang met iets bezig zijn. Ze kunnen in zulke situaties langzaam worden en te lang blijven hangen op 1 taak. Dit kan zich vervolgens eveneens uiten in rigide en inflexibel gedrag, waardoor ze het lastig vinden om zich aan te passen aan veranderende omstandigheden. Ook kunnen ze zich terugtrekken uit sociale interacties om zich te concentreren op het oplossen van problemen.
Wat voor deze groep kan helpen is om structuur voor zichzelf aan te brengen. Wanneer ze het idee hebben dat ze de controle kwijtraken, kan dit helpen om het weer terug te krijgen. Maak een planning voor jezelf en zorg dat je voor jezelf structuur aanbrengt. Deze groep is erg analytisch en dus ook sterk om de stressvolle situatie te analyseren en op een rationele manier naar praktische oplossingen te zoeken. Neem hiervoor tijd om te reflecteren op je gedachten en gedrag en bedenk oplossingen voor de situatie, of voor een volgende soortgelijke situatie.
Next steps
Inzicht in je voorkeursstijl biedt een waardevolle sleutel tot het effectief omgaan met stress. Door te begrijpen hoe je typisch reageert onder druk, kun je gerichte strategieën ontwikkelen om stress te verminderen en een gezondere balans te vinden. Wil je ontdekken wat jouw voorkeursstijl is en hoe je deze kunt benutten? Onze Development Coaches gaan graag met je in gesprek over DISC en de voorkeurstijlen in gedrag en communicatie.
Deel dit bericht
Kom met ons in contact.
Laat je gegevens achter. Een van onze Development Coaches neemt binnen 48 uur contact met je op.