Stressmanagement: het vinden van balans in je leven
Door Iris Meuffels
In onze drukke samenleving worden we veel geconfronteerd met prikkels, verplichtingen en verantwoordelijkheden, zowel op het werk als thuis. Het jongleren met deze verschillende rollen kan leiden tot stress en spanningen, waardoor het lastig kan zijn om een gezonde werk-privé balans te vinden, en te houden. Het beheersen van stress en het omgaan met deze werk-privé balans wordt steeds belangrijker.
De afgelopen jaren neemt het aantal burn-outs significant toe. In 2022 bleek gemiddeld 20% van de Nederlandse werknemers enkele keren per maand of vaker burn-outklachten te ervaren. Er zijn verschillende factoren die bijdragen aan deze toename; een veranderende werkcultuur, toenemende werkdruk, technologische ontwikkelingen die ervoor zorgen dat we altijd ‘aan’ staan, en een grotere bewustwording en erkenning van mentale gezondheidsproblemen.
Erkennen en herkennen
Stress kan zich op verschillende manieren uiten, variërend van fysieke symptomen zoals hoofdpijn en vermoeidheid tot emotionele signalen zoals prikkelbaarheid en angst. Het is belangrijk om de signalen van stress te herkennen, zodat je actief kunt werken aan het verminderen ervan voordat het onze gezondheid en welzijn negatief beïnvloedt.
Regelmatig zijn we ons niet volledig bewust van onze eigen stressniveaus. Je kent het vast wel: je bent wat prikkelbaarder, je komt moeilijker in slaap of je staat al met een zwaar gevoel op. Maar meteen vertel je jezelf dat het tijdelijk is. Het is nu even druk vanwege die ene deadline of je ene collega is met vakantie. Over een tijdje gaat het vast weer beter. En tegelijkertijd ga je eigenlijk al die tijd over je grenzen heen…
Maar hoe herken je dit dan op tijd bij jezelf? En hoe zorg je ervoor dat je op tijd aan de bel trekt?
Bij Your Professionals geloven wij dat reflectie en zelfkennis hier essentieel voor is. Doe jij wel eens een incheck momentje aan het einde van de dag van hoe je erbij zit en hoe de dag was? Of reflecteer jij wel eens op je gedrag en je (mentale) welzijn? Heb je bv. steeds vaker een gespannen nek of rug na een werkdag, merk je dat je eetlust minder is geworden of dat je slecht slaapt doordat je veel aan het piekeren bent? Of ben je snel geïrriteerd of prikkelbaar wanneer die ene collega weer iets doet, of je partner of kinderen druk zijn wanneer je thuiskomt?
Door bewust te zijn van deze signalen kunnen we proactief maatregelen nemen om stress te verminderen, voordat het uit de hand loopt. Hierbij is het cruciaal om te erkennen wanneer we overweldigd zijn en hulp nodig hebben bij het omgaan met stress. Ondanks dat we vaak de neiging hebben om het zelf te lossen of ‘nog even door te zetten’ kan het juist ontzettend nuttig zijn om steun en hulp te zoeken bij vrienden, familie of collega’s. Soms kan het delen van onze gevoelens met anderen alleen al een gevoel van opluchting en nieuwe perspectieven bieden. Maar het kan ook betekenen dat we professionele hulp zoeken bij een therapeut of counselor die gespecialiseerd is in stressmanagement.
Identificeren van de bron
Het omgaan met stress begint met het identificeren van de bronnen ervan. Op het werk kunnen bijvoorbeeld hoge werkdruk, strakke deadlines, een gelijktijdige studie en conflicten met collega’s of leidinggevenden bijdragen aan stress. Thuis kunnen familieproblemen, financiële zorgen of het gevoel van overweldiging door huishoudelijke taken stress veroorzaken. De bron van stress is voor iedereen ook weer net anders. Sommige mensen zijn gevoeliger voor strakke deadlines, waar anderen juist weer gevoeliger zijn voor conflicten op werk of thuis.
Wanneer je een druk leven hebt en merkt dat het balanceren van je werk-privé balans lastig is, is het belangrijk om gezonde coping-mechanismen te ontwikkelen: zorg dat je regelmatig lichaamsbeweging hebt, let op gezonde voeding, zorg voor voldoende slaap en ontspanningstechnieken zoals meditatie of ademhalingsoefeningen.
Het omgaan met stress begint met het identificeren van de bronnen ervan.
Het voor zijn
Wanneer je een druk leven hebt en merkt dat het balanceren van je werk-privé balans lastig is, is het belangrijk om goed voor jezelf te zorgen: zorg dat je regelmatig lichaamsbeweging hebt, let op gezonde voeding, zorg voor voldoende slaap en ontspanningstechnieken zoals meditatie of ademhalingsoefeningen.
Ook kan het helpen om tijd vrij te maken voor hobby’s, sociale activiteiten en quality time met familie of vrienden. Uiteraard moet dit niet weer een nieuw ‘moetje’ helpen, maar vaak geven dit soort activiteiten je weer nieuwe energie. Dus ook al heb je het druk en heb je ’s avonds of ’s weekends ook nog genoeg te doen aan werk, studie of het huishouden, maak toch ruimte in je agenda voor de dingen waar jij energie en plezier uit haalt!
Van moeten naar willen
Alleen jij kan anderen leren wat jouw grenzen zijn en wat ze wel/niet van je kunnen verwachten!
Voor veel mensen is één van de grootste uitdagingen bij het balanceren van hun werk-privé leven het stellen van grenzen. Met social media en onze telefoon die ons altijd verbonden houdt, kan het moeilijk zijn om volledig afstand te nemen van werk, zelfs wanneer we thuis of vrij zijn. We zijn vaak geneigd om toch nog even te reageren op dat ene mailtje of appje, of ’s avonds toch nog eventjes je laptop erbij te pakken.
Wees hier voor jezelf echt strenger in. Een 40urige werkweek bestaat niet uit 45 of 50 uur. Weet je van jezelf dit lastig vindt? Laat je laptop dan op werk, of neem een werktelefoon met een ander nummer. Dit soort kleine dingen kunnen al helpen om de neiging te onderdrukken.
Daarnaast is het natuurlijk ook belangrijk om ‘nee’ te zeggen tegen taken of verzoeken die onze capaciteit overschrijven of waar we gewoon echt geen tijd voor hebben. Zo is het belangrijk om verwachtingen van tevoren af te stemmen, zodat iedereen weet wat ze van elkaar kunnen verwachten, en vooral wat je niet van elkaar kunt verwachten. Hier valt werken na werktijd ook onder. En wees gerust, hoe vaker je vooraf ‘nee’ zegt, hoe minder collega’s het op een gegeven moment nog vragen. Alleen jij kan anderen leren wat jouw grenzen zijn en wat ze wel/niet van je kunnen verwachten!
Zoals hierboven ook vermeld, dit is vaak makkelijker gezegd dan gedaan. Daar zijn wij ons goed van bewust. In een volgende blog gaan we in op technieken die hierbij kunnen helpen. Dit verschilt uiteraard ook erg per persoon. Om dit goed uit te leggen is het daarom van belang om hiervoor meer in te gaan op verschillende gedragsvoorkeursstijlen en te onderzoeken wat het beste bij jou past.